Digit & Count

Digit มีความหมายว่า ตัวเลขเลขจำนวนใดจำนวนหนึ่งตั้งแต่ 1 ถึง9 , จำนวน 0 ถึง 9
ส่วน Count แปลตามภาษาอังกฤษคือ การนับ
เช่น 1899 1900 1901 มีการเพิ่มขึ้นทีละ 1 การเพิ่มขึ้นหรือลดลงของการนับ หรือบวกลบ 1 digit เช่นกัน
การแสดงผลของ half-digit
 การแสดงผลจะอยู่ในรูป 31/2 digit, 41/2 digit 
31/2 digit จะอ่านค่าได้ระหว่าง 000 ไปจนถึง 999
และใน 41/2 digit จะอ่านค่าได้ระหว่าง 0000 ไปจนถึง 9999
แต่ใน 2 กรณีนี้ ตัวเลขที่อยู่หน้าสุดจะเป็นตัวเลขที่จำกัด โดยจะสามารถแสดงตัวเลขได้มากสุดคือ 0-1
แต่ตัวเลขถัดไปเรื่อยๆสามารถอ่านได้ 0-9 เป็นแบบ full digit ได้เลย
และ 43/4 digit สามารถอ่านได้ 5 หลัก โดยที่ หลักหน้าสุดอ่านค่าได้ 0-3 จะได้ 00000 จะถึง 39999

 ตัวอย่างของการวัด
Measured Value
3 Digit
3 ½ Digit
4 ½ Digit
4 ¾ Digit
16.235 V
16.2
16.23
16.235
16.235
37.235 V
37.2
37.2
37.23
37.235


Digital Multimeter

     มัลติมิเตอร์แบบตัวเลข (Digital Multimeter, DMM) สามารถวัดปริมาณทางไฟฟ้าได้หลายประเภท เช่นเดียวกับมัลติมิเตอร์แบบเข็ม นอกจากนี้ยังสามารถวัดปริมาณกระแสสลับ วัดการขยายกระแสตรงของทรานซิสเตอร์ วัดความจุไฟฟ้าและตรวจสอบไดโอดได้อีกด้วย
มัลติมิเตอร์แบบตัวเลข มีลักษณะดังภาพข้างล่าง

มัลติมิเตอร์แบบตัวเลข

ส่วนประกอบที่สำคัญของมัลติมิเตอร์แบบตัวเลข
       1. จอแสดงผล (display)
       2. สวิตซ์เปิด-ปิด (ON-OFF)
       3. สวิตช์เลือกปริมาณที่จะวัดและช่วงการวัด (range selector switch) สามารถเลือกการวัดได้ 8 อย่าง ดังนี้
1. DCV สำหรับการวัดความต่างศักย์ไฟฟ้ากระแสตรง มี 5 ช่วงการวัด
2. ACV สำหรับการวัดความต่างศักย์ไฟฟ้ากระแสสลับ มี 5 ช่วงการวัด
3. DCA สำหรับการวัดปริมาณกระแสตรง มี 3 ช่วงการวัด
4. ACA สำหรับการวัดปริมาณกระแสสลับ มี 2 ช่วงการวัด
5. สำหรับการวัดความต้านทาน มี 6 ช่วงการวัด
6. CX สำหรับการวัดความจุไฟฟ้า มี 5 ช่วงการวัด
7. hFE สำหรับการวัดการขยายกระแสตรงของทรานซิสเตอร์
8. สำหรับตรวจสอบไดโอด
      4. ช่องเสียบสายวัดร่วม :(COM) ใช้เป็นช่องเสียบร่วมสำหรับการวัดทั้งหมด (ยกเว้นการวัด CX และ hFE ไม่ต้องใช้สายวัด)
      5. ช่องเสียบสายวัด mA สำหรับวัด DCA และ ACA ที่มีขนาด 0-200 mA
      6. ช่องเสียบสายวัด 10A สำหรับวัด DCA และ ACA ที่มีขนาด 200 mA-10A
      7. ช่องเสียบสำหรับวัดการขยายกระแสตรงของทรานซิสเตอร์
      8. ช่องเสียงสำหรับวัดความจุไฟฟ้า
      9. ช่องเสียบสายวัด V
นอกจากนี้บนแผงหน้าของมัลติมิเตอร์แบบตัวเลขยังมีสัญลักษณ์เพื่อความปลอดภัย (safety symbols) กำกับไว้ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์สากลสำหรับเตือนผู้ใช้ให้มีความระมัดระวังในการใช้เครื่องมือ เพื่อความปลอดภัยแก่ผู้ใช้เองและให้เครื่องมืออยู่ในสภาพที่พร้อมจะใช้งานได้เสมอ สัญลักษณ์ที่กล่าวนี้ได้แก่
       หมายถึง ให้ดูคำอธิบายในคู่มือ หมายถึง ความต่างศักย์ไฟฟ้าสูง

ลักษณะเฉพาะบางประการของเครื่องวัด
       1. จอแสดงผล (display) แสดงด้วยตัวเลข หลัก ( digit) เนื่องจากค่าสูงสุดที่สามารถแสดงได้คือ 1999 ตัวเลขหลักที่ 1, 2และ 3 (นับจากขวาสุดไปทางซ้าย) แปรค่าได้จาก 0 ถึง 9 (เรียกว่า full digit) ส่วนตัวเลขหลักที่ 4 จะแสดงตัวเลขได้เฉพาะ 1 เท่านั้น (เรียกว่า half digit)
       2. สภาพขั้ว (polarity) ในการวัดปริมาณทางไฟฟ้าบางชนิดเช่นความต่างศักย์ไฟฟ้ากระแสตรงด้วยเครื่องวัดที่ใช้เข็มชี้เป็นตัวแสดงผล เมื่อต่อสายวัดผิดขั้ว เข็มของเครื่องวัดจะตีกลับในทิศตรงข้าม ในสภาวะเช่นนี้สำหรับมัลติมิเตอร์แบบตัวเลขจะปรากฏเครื่องหมาย - บนจอแสดงผล
       3. ในการวัดปริมาณใด ๆ ที่ตั้งช่วงการวัดต่ำกว่าค่าที่จะวัด จอแสดงผลจะแสดงตัวเลข 1 หรือ -1 เช่น จะวัดความต้านทาน 10 kแต่ตั้งช่วงการวัดไว้ที่ 0-2 k จะปรากฏ 1 แสดงว่าค่าที่จะวัดสูงกว่าช่วงการวัดที่ตั้งไว้
       4. เมื่อแหล่งจ่ายกำลังให้เครื่องวัด คือ แบตเตอรี่ 9V อ่อนกำลัง LO BAT จะปรากฎบนจอเตือนให้ผู้ใช้เปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ 

ความแม่น (accuracy) ของเครื่องวัด
            ค่าที่อ่านได้จากเครื่องวัดจะมีความเชื่อถือได้มากน้อยเพียงใด ขึ้นอยู่กับความแม่นของเครื่องวัด ซึ่งจะระบุไว้ในคู่มือการใช้เครื่องมือนั้น ๆ การบอกความแม่นมีวิธีบอกได้หลายแบบ มัลติมิเตอร์แบบเข็ม ซึ่งเป็นเครื่องวัดที่ใช้การเบี่ยงเบนของเข็มชี้เป็นตัวแสดงผล บอกความแม่นเป็น %fs สำหรับมัลติมิเตอร์แบบตัวเลขนิยมบอกความแม่นเป็น (% reading + number of digits of error) เขียนย่อเป็น (%rdg + no. of dgt) ซึ่งจะมีค่าเปลี่ยนไปสำหรับแต่ละปริมาณที่จะวัด และอาจจะเปลี่ยนไปได้อีกเมื่อเปลี่ยนช่วงการวัด ดังตัวอย่างในตาราง
1.2 Electrical Specifications
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifINTRODUCTION
Accuracies are (%reading plus number of digits). At 235oC, less than 75% RH.
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifDC VOLTAGE
RANGE
ACCURACY
RESOLUTION
INPUT IMPEDANCE
OVERLOAD PROTECTION
400 mV,4V,40V,400V,1000V
ALL RANGE (0.5% RDG+1 DGT)
100v TO 1V
20 M
500VDC/350VAC FOR 15 SEC. ON
400mV RANGE 1200 VDC/800VAC ON
OTHER RANGE
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifAC VOLTAGE
RANGE
ACCURACY
400mV,4V,40V,400V, 750V.
400mV-400V @50-500HZ(1%RDG+
4DGTS). 750V @50-500HZ, (1.5%
RDG+4DGTS).
RESOLUTION
INPUT IMPEDANCE
OVERLOAD PROTECTION
100http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/mu.gifV to 1V.
20 M
500VDC/350VAC FOR 15 SEC. ON
400mV RANGE 1200VDC/800VAC ON
ALL OTHER RANGE.
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifDC CURRENT
RANGE
ACCURACY
40mA. 400mA. 10A
10A RANGE, (2% RDG+3DGTS)
OTHER RANGE(1% RDG+1DGT)
RESOLUTION
VOLTAGE BURDEN
OVERLOAD PROTECTION
10a TO 10mA
10A RANGE 700mV MAX.
10A INPUT, UNFUSE, UP TO 12A FOR
30 SEC. OTHER RANGE INPUT. 0.8A/
250V FUSE.
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifAC CURRENT
RANGE
ACCURACY
40mA. 400mA, 10A.
10A RANGE @50-500HZ, (2% RDG
+4 DGTS) OTHER RANGE @50-500HZ.(1.2%RDG-4DGTS)
RESOLUTION
VOLTAGE BURDEN
OVERLOAD PROTECTION
10A to 10mA
10A RANGE 700 mV. MAX.
10A INPUT. UNFUSE, UP TO 12A
FOR 30 SEC. OTHER RANGE INPUT.
0.8A/250V FUSE.
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifRESISTANCE
RANGE
400, 4K, 40K, 400K
, 4M40M, 400M
ACCURACY
400M, 5%RDG-20DGTS
40M, 3%RDG+3DGTS
400, 1%RDG+3DGTS
OTHER RANGE 0.8%RDG-1DGT
RESOLUTION
OVERLOAD PROTECTION
TEST VOLTAGE
100mTO 100K
500VAC/DC A DC 500 VDC/AC
400, 400M, 3.4V MAX. OTHER
RANGES, 0.6V MAX.
http://www.school.net.th/library/snet3/saowalak/digital_multi/bullet.gifCAPACITANCE
RANGE
ACCURACY
TEST FREQUENCY
TEST VOLTAGE
RESOLUTION
4nF, 40nF, 400nF, 4F, 40F.
ALL RANGE (3% RDG+10 DGTS)
400HZ
50mV
1PF TO 10nF.


           จากตารางจะเห็นว่า ถ้าเป็นการวัด DCV ความแม่นอยู่ในขอบเขต (0.5% rdg + 1dgt) ทุกช่วงการวัด ถ้าเป็นการวัด DCAความแม่นอยู่ในขอบเขต (1.0% rdg+1 dgt) เฉพาะในช่วงการวัด 3 ช่วงแรก ส่วนช่วงการวัด 0-10 A ความแม่นจะอยู่ในขอบเขต (2.0%rdg+3dgt) เป็นต้น

ตัวอย่างการหาความแม่น
          ในการวัดความต่างศักย์ไฟฟ้ากระแสตรงของเซลล์ไฟฟ้าชนิดหนึ่ง (สมมติว่าค่าไม่เกิน 1.7V) ต้องบิดสวิตช์เลือกการวัดไปที่DCV และเลือกช่วงการวัด 0-2 V ช่วงการวัดนี้มีความแม่น (0.5% rdg+1dgt) ซึ่งหาได้ดังนี้
สมมติค่าที่อ่านได้ (reading) จากจอแสดงผล   =   1.604V
ดังนั้น 0.5% rdg   =   0.5 x 10-2 x 1.604V   =   0.008V
และ 1dgt   =   0.001 V ได้จากการพิจารณาว่าค่าที่อ่านได้คือ 1.604V เกิดจากการนับ 1604 ครั้ง ในการนับทั้งหมด 1604 ครั้งนี้มีความผิดพลาดได้ 1 ครั้ง ดังนั้น 1dgt ในที่นี้คือ 1 ใน 1604 หรือประมาณ 0.001 V ใน 1.604V 
ข้อควรระวังและการเตรียมสำหรับการวัด
          1. ก่อนการวัดปริมาณใด ต้องแน่ใจว่า
1) บิดสวิตซ์เลือกการวัดตรงกับปริมาณที่จะวัด
2) สวิตซ์เลือกการวัดอยู่ในช่วงการวัดที่เหมาะสมไม่ต่ำกว่าปริมาณที่จะวัด
ในกรณีที่ไม่ทราบปริมาณที่จะวัดมีค่าอยู่ในช่วงการวัดใด ให้ตั้งช่วงการวัดที่มีค่าสูงสุดก่อน
แล้วค่อยลดช่วงการวัดลงมาทีละช่วง
         2. เนื่องจากช่องเสียบสายวัด (สีแดง) มีหลายช่อง คือ V-, mA และ 10 A ต้องแน่ใจว่าเสียบสายวัดสีแดงในช่องเสียบตรงกับปริมาณที่จะวัด
         3. ในกรณีที่วัดความต่างศักย์ไฟฟ้าสูงตั้งแต่ 25 VAC หรือ 60 VDC ขึ้นไป ระวังอย่าให้ส่วนใดของร่างกายแตะวงจรที่กำลังวัดจะเป็นอันตรายได้
        4. ในขณะที่กำลังทำการวัด และต้องการปรับช่วงการวัดให้ต่ำลงหรือสูงขึ้นหรือเลือกการวัดปริมาณอื่น ให้ดำเนินการดังนี้
1) ยกสายวัดเส้นหนึ่งออกจากวงจรที่กำลังทดสอบ
2) ปรับช่วงการวัดหรือเลือกการวัดปริมาณอื่นตามต้องการ
3) ทำการวัด
         5. การวัดปริมาณกระแสสูง (~10A) ควรใช้เวลาวัดในช่วงสั้นไม่เกิน 30 วินาที
         6. เมื่อใช้งานเสร็จแล้ว ให้เลื่อนสวิตซ์ปิด-เปิด มาที่ OFF ถ้าไม่ได้ใช้เป็นเวลานาน ควรเอาแบตเตอรี่ออกด้วย

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

สมัครสมาชิก: บทความ (Atom)